De meeste sportfilms gaan over uitzonderlijk talent. “King Richard” gaat over uitzonderlijk geloof: de overtuiging van een man, Richard Williams, dat hij van zijn dochters Venus en Serena’s werelds beste tennisspeelsters kon maken. Het is een plan dat hij – samen met echtgenote/koningin Brandi – uitbroedde nog voor de meisjes geboren waren en neerlegde in een 78 pagina’s tellend manifest, waarvan bijna alles is uitgekomen (zo laat de film ons weten tijdens de eindcredits).
Achteraf gezien is dit een verhaal dat de moeite van het vertellen waard is. In die tijd dacht iedereen dat hij gek was. “Het is alsof je iemand vraagt te geloven dat je de volgende twee Mozarts in huis hebt,” zegt een coach, die de kans van zijn leven aan zich voorbij laat gaan.
De film over Serena
Met een grijze en bijna onherkenbare Will Smith in de titelrol, is “King Richard” van regisseur Reinaldo Marcus Green een ouderwets Horatio Alger-verhaal voor onze tijd, waarin wordt beschreven hoe een zwarte jongen die opgroeide “op de vlucht voor de Klan” in Shreveport, La., zijn zinnen zette op een doel en het voor elkaar kreeg.
Hij voedde zijn vijf dochters op in Compton – “getto Assepoesters”, in de woorden van het personage – maar door hard werken en toewijding bereikten ze de Amerikaanse droom (met als resultaat vijf Wimbledon-titels en een contract van 12 miljoen dollar, in Venus’ geval).
Spoiler: in een notendop waar het over gaat
Dat is de verkorte versie van het verhaal van de familie Williams en de versie die iedereen kent (zelfs deze criticus, die nog nooit van zijn leven een proftenniswedstrijd heeft gezien). Maar toeschouwer spelen bij het succes van Venus – terwijl Serena zich voorbereidt in de schaduw van haar zus – is nauwelijks een reden om een tweeënhalf uur durende biopic uit te kijken, zeker niet als we van tevoren al weten hoe het afloopt. De aantrekkingskracht zit hem hier in het ontdekken waar de familie vandaan komt, wat ze overwonnen hebben en hoe Richards meesterplan in de praktijk uitpakte. Het mooie aan het script van Zach Baylin is dat het verhaal weliswaar bekend is, maar dat geen enkel detail als cliché kan worden bestempeld, aangezien de details vrijwel ongekend zijn.
Diversiteit in tennis
Richard neemt op een gegeven moment aanstoot aan het feit dat er een paar sportagenten opduiken die hengelen om Venus te vertegenwoordigen. Ze blijven verwijzen naar haar verhaal als “ongelooflijk” (wat het is), maar Richard interpreteert die woordkeuze als een gecodeerde belediging tegen hun ras (wat het ook is), uit te leggen aan deze blanke jongens dat het gebrek aan diversiteit in het tennis was de specifieke reden dat hij die bepaalde berg voor zijn dochters om te beklimmen gericht. Later, als Venus denkt dat ze klaar is voor de competitie, herinnert hij haar aan de verantwoordelijkheid die ze draagt op het veld, omdat haar toekomstige prestaties het potentieel van zwarte meisjes overal zullen vergroten.
Venus en Serena Williams zijn voorbeelden geworden voor miljoenen Amerikanen, en deze film is er voor hen en al diegenen die hun verhaal nog niet hebben bereikt. Dit is inspirerend filmmaken op zijn effectiefst, deels omdat het de prestatie van de familie bovenal als een kwestie van toewijding ziet, suggererend dat vrijwel iedereen hetzelfde zou kunnen doen als ze er maar hun zinnen op zetten.